Tipi: Tepki
Tanım: Bu gösterge ülkenin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen toplam enerji oranını ölçer. Yenilenebilir enerji kaynakları: rüzgar, güneş, jeotermal, dalga, gelgit, su gücü, biyokütle, depo gazı, evsel atık su arıtma tesis gazı ve biyogaz gibi fosil olmayan yenilenebilir enerji kaynakları olarak tanımlanır.
Birimi: Ton petrol eşdeğeri (TEP), %
Önem: Yenilenebilir enerji kaynaklarının genellikle çevre dostu oldukları düşünülür, yenilenebilir enerji kaynaklarının üretilen birim enerji başına çok daha düşük net CO2 emisyon değerlerine sahiptirler.
Değerlendirme:
Türkiye’de yenilenebilir enerji arzı çoğunlukla hidrolik kaynaklar, rüzgâr, güneş, jeotermal ve biyokütleden (odun, bitki ve hayvan artıkları) oluşmaktadır. 2021 yılı sonu itibarı ile birincil enerji arzımız 159,4 Mtep iken, yerli enerji üretimi 46,7 Mtep değerine ulaşmıştır. Yerli enerji üretiminin 62%’si (toplamda 36,1 Mtep değerindeki kısmı) yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanmıştır. Yenilenebilir kaynaklardan sağlanan enerji miktarı 1990 yılına göre 274% oranında artmıştır.
1990 yılında Türkiye’de birincil enerji tüketimi içerisinde yenilenebilir katkısı 18,4% iken, yakacak odun tüketimindeki düşüş ve toplam enerji tüketimindeki artışın etkisiyle 2021 yılı itibariyle bu oran 15,6% seviyesine gelmiştir.
AB-27 ülkelerinde ise birincil enerji tüketiminde yenilenebilir enerjinin payı, 1990 yılında 4,3% iken, 2021 yılında 21,8% olmuştur [i].
GRAFİK 135- YILLAR İTİBARİYLE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINDAN BRÜT ENERJİ ÜRETİMİ ve BİRİNCİL ENERJİ TÜKETİMİNDE YENİLENEBİLİR KAYNAKLARIN ORANI
Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://enerji.gov.tr/enerji-isleri-genel-mudurlugu-denge-tablolari,2023
[i] AB-27 Enerji Denge Tabloları https://ec.europa.eu/eurostat/web/energy/data/energy-balances,2022.