Tipi: İtici güç
Tanım: Kömür ve odun gibi katı yakıtlar, petrol, gaz ve yenilenebilir kaynaklardan sağlanan enerji üretim miktarlarını ve her bir kaynağın toplam üretilen enerji miktarına oranını ifade eder.
Birimi: Ton petrol eşdeğeri (TEP), yüzde
Önem: Bu gösterge, enerji üretiminde kullanılan her bir kaynağın, toplam enerji üretimine bağıl katkısını gösterir. Bu gösterge, enerji üretiminde hangi tür kaynaklara ağırlık verildiğini ölçer.
Değerlendirme:
Bu gösterge, bir itici güç göstergesidir. Türkiye’nin birincil enerji üretim miktarı 1990 yılında 25,1 Mtep iken, 2023 yılında 49,2 Mtep olmuştur. 1990’dan 2023 yılına artış 96% olarak gerçekleşmiştir.[i].
GRAFİK 136- YILLAR İTİBARİYLE BİRİNCİL ENERJİ ÜRETİMİ (Mtep)
Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://enerji.gov.tr/eigm-raporlari, 2024
GRAFİK 137- 2021 YILI İTİBARİYLE BİRİNCİL ENERJİ ÜRETİMİNİN KAYNAKLARINA GÖRE DAĞILIMI (Mtep ve %)
Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2024,https://enerji.gov.tr/enerji-isleri-genel-mudurlugu-denge-tablolari
Türkiye’de 2023 yılında elektrik enerjisi üretimi 331,1 TWh(Terawatt saat) olmuştur. Türkiye’nin toplam elektrik enerjisi üretimi 1990 yılına göre 476%, 2005 yılına göre 105% oranında artmış fakat 2022 yılına göre 0,8% oranında artmıştır.
Türkiye’de 1990 yılında toplam üretilen elektrik enerjisi üretiminin dağılımına bakıldığında; katı yakıtlar 35%, doğal gaz 18%, sıvı yakıtlar 7%, hidrolik 40% paya sahip olmuştur. 2023 yılında ise doğal gaz 21%, katı yakıtlar 36%, diğer yenilenebilir kaynaklar 24%, hidrolik 19% paya sahiptir.
GRAFİK 138 – KAYNAKLARA GÖRE TOPLAM ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ (TWh)
Kaynak: Türkiye Elektrik Üretim-İletim 2023 Yılı İstatistikleri, https://www.teias.gov.tr/tr-TR/turkiye-elektrik-uretim-i- letim-istatistikleri,2025
[i] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://enerji.gov.tr/enerji-isleri-genel-mudurlugu-denge-tablolari,2024
