Tipi: Durum
Tanımlar:
Güvenilir İçme Suyuna Erişim: Ana içme suyu kaynağı olarak gelişmiş içme suyuna erişebilen nüfusun toplam nüfusa oranıdır.
Borulu Su Sistemi (Şebeke Suyu): Şehir suyu şebekesinden konutun içine kadar borularla tazyikli su getirilmesi, borulu su sistemi sayılır. Tulumba, kuyu, kaynak, sarnıç, yağmur birikintileri, evin dışındaki çeşmeler borulu su sistemi olarak kabul edilmemektedir. Herhangi bir şekilde avlu içine kadar getirilen “borulu su sistemi” müşterek olarak kullanılıyorsa borulu su sistemi “Var” kabul edilmiştir.
Kurumsal olmayan nüfus: Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan hanelerde yaşayan tüm fertlerdir.
Kurumsal nüfus: Günlük yaşam gereksinimleri, yasal bir düzenlemeye dayalı olarak kurulan özel ya da tüzel kurum/kuruluşlarda kısmen ya da tamamen karşılanan, bireysel karar ve davranışlarında yetkili otoritenin kurallarına kısmen ya da tamamen bağımlı olarak hareket eden, ancak bireysel harcamalarına kısmen karar verebilen kişilerin yaşamlarını sürdürdükleri alanlarda yaşayan nüfustur. Bu tanıma göre; okul, yurt, otel, misafirhane, çocuk yuvası, huzurevi, hastane ve hapishanede bulunanlar ile kışla ve ordu evlerinde ikamet edenler kurumsal nüfusa dahildir.
Birimi: %
Önem: Güvenilir içme suyuna erişimin olmaması, bulaşıcı maddelere, kimyasal kirleticilere ve kötü hijyene maruziyet sonucunda meydana gelen hastalık ve ölümlerin başlıca nedenidir.
Değerlendirme:
TÜİK verilerine göre Türkiye’de, 2006 yılında kurumsal olmayan nüfusun 95,3 %’ü borulu su sisteminden yararlanmaktayken, bu oran 2022 yılında 99,72% olmuştur[i]. Kurumsal olmayan nüfus ile Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan hanelerde yaşayan tüm fertler kastedilmektedir. Okul, yurt, otel, çocuk yuvası, huzurevi, hastane ve hapishanede bulunanlarile kışla ve ordu evlerinde ikamet edenler kapsanmamaktadır.
Dünya nüfusunun gelişmiş bir su kaynağına erişimi olan payı 2005 yılında 86% iken 2015’te 91%’e yükselmiştir.
GRAFİK 11 –BORULU SU SİSTEMİNE SAHİPLİK DURUMUNA GÖRE KURUMSAL OLMAYAN NÜFUS ORANI (2006-2022)
Kaynak: TÜİK,"Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, 2022"
KAYNAKLAR
[i] TTÜİK, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması,2022