Tipi: Baskı
Tanımı: Belediyeler tarafından içme ve kullanma suyu temin edilen baraj, kuyu, doğal kaynak, göl ve gölet olmak üzere çekilen suyun kaynaklarına göre oranını ifade etmektedir.
Birimi: %
Önem: Türkiye' nin kış ve bahar yağış rejiminde meydana gelen değişimler su kaynaklarının miktarını oldukça etkilemektedir. Yeraltı ve yerüstü sularının varlığının devamı için bu dönemlerde meydana gelen yağışın miktarı ve şekli oldukça önemlidir. Özellikle kış yağışlarında meydana gelen azalmalar neticesinde su rezervlerimizde azalma olabilmektedir. Belediyelerin en önemli ve en çok kullanılan su kaynağı barajlardır. Daha sonra da sırası ile kuyular, kaynaklar, akarsular, göl ve göletler gelmektedir.Yağışlarda azalma meydana geldiği yıllarda belediyelerin içme ve kullanma amaçlı su kullanımı için barajlardan çekilen su oranında azalma, akarsu, göl ve göletlerden çekilen su oranında artma olabilmektedir.
Değerlendirme:
Türkiye’de 2022 yılında, içme ve kullanma suyu şebekesi için çekilen suyun 43%’ü barajlardan, 29,1%’i kuyulardan, 16,5%’i kaynaklardan, 7,7%’si akarsulardan ve 3,7%’si göl-gölet/denizlerden çekilmiştir.
2022 yılında, içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranı 98,8% ve içme ve kullanma suyu arıtma tesisleri ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranı ise 63% olarak tespit edilmiştir.
Belediyeler tarafından içme ve kullanma suyu şebekesi ile dağıtılmak üzere, 1994 yılı itibariyle 3,24 milyar m3 su çekilmişken, bu rakam 2022 yılında 4,56 milyar m3’e çıkmıştır.
İçme ve kullanma suyu şebekelerine çekilen toplam 6,7 milyar m3 suyun 4,1 milyar m3’ü içme ve kullanma suyu arıtma tesislerinde arıtılmıştır. Arıtılan suyun 90,4%’üne konvansiyonel, 9,6%’sına gelişmiş , 0,03%’üne ise fiziksel arıtma uygulanmıştır[i].
GRAFİK 77- BELEDİYE İÇME VE KULLANMA SUYU ŞEBEKESİ İÇİN ÇEKİLEN SUYUN KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI
2010 yılından itibaren denizden çekilen su miktarı dahil edilmiştir.
Kaynak: TÜİK, “Su ve Atıksu İstatistikleri Bülteni 2022”
[i] Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı, “Su ve Atık Su İstatistikleri, 2022” Haber Bülteni, 13/12/2023, Sayı: 49607