Tipi: Durum

Tanımı: Brüt Besin Dengesi, tarımsal besin maddelerinin kullanımı, bunların çevreye verdiği kayıplar ve toprak besin kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı arasındaki bağlantılara dair bir fikir sağlar.

Birimi: Kg/Hektar tarım alanı

Önem: Brüt Azot Dengesi ve Brüt Fosfor Dengesinden oluşur ve tarım arazilerindeki iki önemli toprak ve bitki besin maddesinin fazlalığı veya eksikliğine yönelik potansiyel tehdidin bir göstergesi olması amaçlanır.

Değerlendirme:

Besin fazlalığını veya eksikliğini belirleyen faktörleri ve zaman içindeki eğilimleri belirleyerek tarımsal faaliyetler ile çevresel etki arasındaki bağlantıyı gösterir. Bu gösterge, azot ve fosfor olmak üzere iki ana besin için sunulur ve tarım arazisi başına kilogram besin (Kg/Hektar tarım alanı) cinsinden ölçülür.

TÜİK verilerine göre, azot dengesi (Kg/Hektar tarım alanı) 2001 yılında 22 iken, 2010 yılında 18, 2020 yılında 42, 2022 yılında ise 25 olmuştur. Fosfor dengesi (Kg/Hektar tarım alanı) 2001 yılında 6 iken, 2010 yılında 5, 2020 yılında 10, 2022 yılında ise 7 olmuştur.

TABLO 41-Azot ve Fosfor Dengesin Yıllara Göre Değişimi (Kg/Hektar tarım alanı)