Tipi: Durum
Tanımı: Gösterge, Türkiye’deki yıllık ortalama sıcaklık değişimini göstermektedir.
Birimi: °C
Önem: Sıcaklık doğrudan iklimsel değişimle ilgilidir ve küresel ısınmanın baskılarına göre değişen bir durum göstergesidir. Yüzey hava sıcaklığı, özellikle son yıllarda iklimsel değişiklikle ilgili en net sinyalleri vermektedir. Yıllardır hatta yüzyıllardır sıcaklığın ölçümü yapılmaktadır. Mutlak sıcaklık değişiklikleri ve değişim oranının her ikisi de iklimsel değişikliğin olası etkilerinin önemli belirleyicileridir. Bunlar, yükselen deniz seviyeleri, seller ve kuraklıklar, biyotadaki ve gıda verimliliğindeki değişikler ve bulaşıcı hastalıklardaki artışları içermektedir.
Değerlendirme:
2023 yılı okyanus ve karaların küresel ortalama sıcaklıkları 15.0 °C ile 1991-2020 ortalaması olan 14.5 °C’nin 0.5 °C üzerinde gerçekleşmiştir. 2023 yılı Türkiye ortalama sıcaklıkları ise 15.1 °C ile 1991–2020 ortalaması olan 13.9 °C’nin 1.2 °C üzerinde gerçekleşmiştir. 2023 yılında en düşük sıcaklık -31.3 °C ile Şubat ayında Erzurum’da, en yüksek sıcaklık ise 49.5 °C ile Ağustos ayında Eskişehir Sarıcakaya’da kaydedilmiştir.
1971-2023 dönemine bakıldığında, Türkiye’de en yüksek yıllık ortalama sıcaklık 2010 yılında 15.5 °C, en düşük yıllık ortalama sıcaklık ise 1992 yılında 11.7 °C olarak gerçekleşmiştir. Türkiye ortalama sıcaklıklarında 2007 yılından bu yana (2011 yılı hariç) pozitif sıcaklık anomalileri mevcuttur[i].
GRAFİK 18- DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE YILLIK ORTALAMA SICAKLIKLAR
Kaynaklar:
Dünya geneli veriler için; ABD Ticaret Bakanlığı Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA),2024
Türkiye verileri için; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü;2024
HARİTA 1-Türkiye Donlu Günler Sayısı
Kaynak: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2024
1991-2020 iklim normallerine göre Türkiye genelinde donlu günler sayısı kıyı kesimlerinde 0-22 gün arasında değer alırken Kars, Ardahan, Erzurum, Sivas ve Van’da 163 günün üzerindedir.
HARİTA 2-Donlu Günler Sayısı Eğilimi
Kaynak: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2023
1960-2020 verileri kullanılarak yapılan analizde, Türkiye’de donlu günler sayısının Ülkemizin doğusu ve iç kesimlerinde önemli derecede azalış eğiliminde olduğu hesaplanmıştır. Isparta, Burdur, Hopa, Kangal, Çankırı, Amasya ve Kastamonu civarlarında ise çok az bir artış söz konusudur.
[i]Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü;2024
