Tipi: Durum
Tanımı: Toplam ekilen tarım arazisinin toplam nüfusa oranı olarak ifade edilir.
Birimi: ha/kişi
Önem: Nüfus artışına rağmen, tarım arazisinin daralması eğilimi artmakta olduğundan, izlenmesi gerekmektedir. Tarım alanları bitkisel üretimimiz açısından, mera, yaylak ve kışlaklarımız ise hayvancılığımızın gelişmesi ve doğa koruma açısından önem taşımaktadır.
Değerlendirme:
TÜİK’in 2021 yılı verilerine göre, toplam tarım alanı 38 063 bin hektardır (buna çayır ve mera arazisi de dahil edilmiştir). Toplam tarım alanının 52,2 %’sini işlenen alanlar, 9,4 %’ini uzun ömürlü bitkiler altındaki alanlar (çok yıllık meyvelikler), 38,4 %’ını daimi çayır ve mera alanları oluşturmaktadır.
Türkiye’de nüfusun artması, buna karşılık toplam tarım alanları miktarının azalması sonucu kişi başına düşen tarım alanı miktarı azalmıştır. 1990-2018 döneminde, Türkiye nüfusunda yaklaşık 45,2 % artış olmuş, aynı dönem içerisinde kişi başına düşen tarım alanlarındaki daralma 39,3 % olarak gerçekleşmiştir.
1990 yılında 0,76 ha olan kişi başına toplam tarım alanı miktarı, 2021 yılında 0,45 ha alana kadar gerilemiştir. 2021 yılı itibariyle, toplam ekilebilir alan ( 23 446 bin ha) dikkate alındığında ise kişi başına 0,28 ha alan düşmektedir [i]. 2020 yılı verilerine göre, dünyadaki kişi başına düşen işlenen tarım alanı ise 0,18 ha, Avrupa Birliğinde ise 0,22 ha olmuştur [ii]
GRAFİK 145- YILLAR İTİBARİYLE TOPLAM TARIM ALANI VE KİŞİ BAŞINA TARIM ALANI
Kaynak: TÜİK,2022, Tarım ve Orman Bakanlığı,2022
Notlar:
[i] Tarım ve Orman Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, 2022
[ii] Dünya Bankası, https://data.worldbank.org/indicator/AG.LND.ARBL.HA.PC?most_recent_year_ desc=true