Tipi: İtici Güç
Tanımı: Trafiğe kayıtlı araç türlerine göre (otomobil, minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon, motosiklet, traktör ve özel amaçlı araçlar) kullanılan yakıt dağılımıdır.
Önem: Yakıt tasarruflu araç türlerinin kullanılması, taşıtların yakıt verimliliğini arttırılması, yenilenebilir ya da düşük karbonlu yakıtların kullanılması ulaşım kaynaklı hava kirletici emisyonlarının azaltılmasında etkilidir.
Değerlendirme:
Trafiğe kayıtlı otomobillerin yakıt cinsine göre dağılımına bakıldığında, 2023 yılı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 15 .221.134 adet otomobilin 35,6%’sı dizel, 33,5%’i LPG, 28,7%’si benzin yakıtlı olup, 2%’si ise elektrik veya hibrittir. Yakıt türü bilinmeyen otomobillerin oranı ise 0,2%’dir
2023 yılı itibariyle, AB ülkelerinde otomobillerin çoğunluğu benzinli motora sahiptir. 2023 yılında, dizel otomobillerin payının daha yüksek olduğu tek ülke Yunanistan (77,7%) oldu. 2023 yılında, yeni tescil edilenler arasında benzinli otomobillerin en yüksek payı Kıbrıs (91,6%), Macaristan (77,4%), Litvanya (76,4%), Estonya (75,5%) ve Slovenya'da (74,9%) kaydedildi.[ii].
GRAFİK 121- TRAFİĞE KAYITLI OTOMOBİLLERİN YAKIT CİNSİNE GÖRE DAĞILIMI (%) (2004-2023)
Kaynak: TÜİK, (1) Yakıt türü bilinmeyenler, ruhsat işlemlerinde yakıt türü boş bırakılan veya sehven hatalı veri girişi yapılan taşıtları kapsamaktadır.
(2)Elektrikli, benzin-elektrik ve dizel-elektrik otomobilleri kapsamaktadır.
TÜİK verilerine bakıldığında 2004-2007 yılları arsında benzinli, dizel ve LPG yakıtlı araçlar kullanılmakta iken, 2015 yılından itibaren elektrikli, benzin-elektrikli, dizel- elektrikli araç yakıt türlerinin kullanımı yaygınlaşmıştır.
Trafiğe kayıtlı araç türlerine göre (otomobil, minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon, motosiklet, traktör ve özel amaçlı araçlar) kullanılan yakıt dağılımı grafikte verilmiştir.2015 yılında elektrik-hibrit (elektrik, benzin-elektrik, dizel-elektrik) 5.847 iken 2023 yılında 590.278’e ulaşmıştır.
GRAFİK 122 -TRAFİĞE KAYITLI ARAÇLARIN KULLANILAN YAKIT DAĞILIMI
[i] Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı, Motorlu Kara Taşıtları Haber Bülteni Aralık 2023, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Motorlu-Kara-Tasitlari-Aralik-2023-49432
[ii] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics explained/index.php?title=Passenger_cars_in_the_EU#New_passenger_car_engine_fuel:_petrol_popular.2C_diesel_declining.2C_alternative_rising