Tipi: İtici Güç
Tanımı: İl ve ilçe merkezleri belediye sınırları içindeki nüfusun, toplam nüfus içerisinde yüzde olarak ifade edilmesini gösterir.
Birimi: %
Önem: Kentsel nüfusun hızla artması, buna bağlı olarak kentlerin genişlemesi, alt yapı, ulaşım, konut, sanayi alanı, enerji ihtiyaçlarını arttırırken; atıksu, gürültü, hava kirliliği gibi çevre sorunlarını da beraberinde getirmektedir. Kentleşme, sanayileşme ve ekonomik gelişmeye paralel olarak yaşanan önemli süreçlerden biridir.
Değerlendirme:
1927 yılında gerçekleştirilen ilk sayıma göre nüfusu 13.648.270 olan Türkiye’de, halkın 75,8%’i belde ve köylerde,24,2 %’lik bölümü ise il ve ilçe merkezlerinde yaşarken, 1950 sonrasında nüfus kentsel alanlarda toplanmaya başlamıştır. TÜİK tarafından açıklanan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2022 sonuçlarına göre nüfusun 93,4%’si il ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır.
Dünya Bankası verilerine göre; Türkiye’de 2022 yılında kentsel alanlarda yaşayan nüfus oranı 77%’dir.
Günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık yarısı kentsel alanlarda yaşamakta ve bu oranın 2050’ye kadar üçte ikiye çıkması öngörülmektedir. Avrupa’daki nüfusun yaklaşık 75%’i şehirlerde yaşamaktadır[i].
GRAFİK 3- YILLAR İTİBARİYLE TÜRKİYE VE DÜNYADA KENTSEL NÜFUS ORANLARI (%)
Kaynak: Dünya Bankası (Dünya Bankası Göstergeleri), https://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS?contextual=default
KAYNAKLAR:
[i] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=The_EU_in_the_world_-_ population#Urban_populations