Tipi: Etki
Tanımı: Gösterge, birim alana düşen ortalama yağış miktarının zaman serisinde ifadesidir.
Birimi: mm
Önem: Yağış, hidrolojik döngünün başlıca unsurudur. Yağış rejimindeki değişiklikler kombinasyonu ve hava sıcaklığındaki artışlar, sel ve kuraklık gibi aşırı hidrolojik olaylara neden olabilir. Hidrolojik döngüyle yakından bağlantılı olan bazı sistem ya da sektörler daha yüksek sıcaklıkların kombine etkilerine ve değiştirilen yağış özelliklerine karşı çok duyarlıdır.
Değerlendirme:
Ülkemizin 2022 yılı alansal yağışı 503.8 mm olarak gerçekleşti (1 Ocak-31 Aralık). Türkiye geneli yıllık ortalama alansal yağış miktarı 573.4 mm’dir (1991-2020). Yağışlarda normaline göre 12.1% geçen yıl yağışlarına göre 4.0% azalma meydana geldi.
Uzun yıllar ortalamalarına göre ülkemizde en yüksek yağışlar Doğu Karadeniz Bölgesi Rize ve Artvin kıyılarında 1600 mm üzerinde gerçekleşirken, en düşük yağışlar İç Anadolu’nun orta kesimleri ile Şanlıurfa, Ağrı ve Iğdır çevrelerinde gözlenmektedir.
2008 yılı 1930 yılından günümüze kadar görülen en kurak yıldır (444.9 mm). Ülke genelinde yıllık yağışlar son 3 yıldır normalinin altında seyretmektedir.2022 yılında Batı Karadeniz ve Doğu Karadeniz sahil kesimi ile Antalya’nın doğusu 1000 mm’nin üzerine yağış alırken, Rize ve Artvin çevrelerinde yağışlar 1600 mm’nin üzerine çıkmıştır. Iğdır’ın doğusu ise 200 mm’nin altında yağış almıştır.
İl geneli yağışlarda en az yağış 253.8 mm ile Iğdır’da, en fazla yağış 1624.1 mm ile Rize’de, normaline göre en fazla azalma 34% ile İzmir’de, en fazla artma ise 21.8% ile Samsun’da gerçekleşmiştir.
2022 yılı yağışları, İzmir’in kuzeyi, Bursa, Şanlıurfa ve Mardin çevreleri ile Iğdır Ağrı ve Van’ın doğu kesimlerinde normallerine göre 40%’tan daha fazla azalma, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun ve Mersin’in doğu kesimlerinde 40-60% aralığında artma göstermiştir[i].
GRAFİK 16- TÜRKİYE GENELİ YILLIK ALANSAL YAĞIŞ MİKTARI (mm)
Kaynak: Çevre,Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü; 2023
1981- 2022 yılları arasında Türkiye geneli için, SPI yöntemi ile yapılan kuraklık analizine göre, bu 42 yıl içinde kurak geçen yıl sayısı 13’dür. 2008 yılı en kurak yıl olup, bu yıl olağanüstü kurak olmuştur. 15 yıl normal ve 14 yıl nemli olarak geçmiştir. 2009 senesi ise en nemli yıl olmuştur ve olağanüstü nemlilik görülmüştür. 2022 yılı ise orta kurak geçmiştir[ii].
GRAFİK 17- 1981-2022 YILLARI ARASI TÜRKİYE GENELİ KURAKLIK DURUMU
Kaynak: Çevre,Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü; 2023
[i] Çevre,Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü; 2023
[ii] Çevre,Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü; 2023
