Tipi: İtici güç
Tanımlar:
Toplam Enerji Tüketimi; Girişimlerin nihai, çevrim süreci ve enerji dışı olarak tükettikleri enerji kaynaklarının miktarıdır.
Sektörlere Göre Toplam Enerji Tüketimi; Bu gösterge konut, sanayi, ulaştırma, tarım, enerji dışı, çevrim sektörü için toplam enerji tüketimini petrol eşdeğeri ile gösterir.
Birimi: TEP (Ton Eşdeğer Petrol)
Önem: Sektöre göre enerji tüketimindeki eğilim, enerji tüketiminin azaltılmasında elde edilen gelişmeyi ve son kullanıcı olan farklı sektörlerin (ulaşım, sanayi, hizmet ve hane halkı) ilgili çevresel etkilerini sunar. Ayrıca, enerji tüketimi ve enerji verimini etkilemeye çalışan ana politikaların başarısını gözlemlemeye yardımcı olmak için de kullanılır.
Değerlendirme:
Türkiye’de 2021 yılında toplam enerji tüketimi 159,43 Mtep(milyon ton eşdeğer petrol) olmuştur. Türkiye’nin toplam enerji tüketimi 1990 yılına göre 204%, 2005 yılına göre 80% oranında,2020 yılına göre ise 8% oranında artmıştır.[i].
2021 yılı verilerine göre AB-27 Ülkelerinde toplam enerji tüketimi, bir önceki yıla göre 18% oranında artmıştır[ii].
Türkiye’de, 2021 yılında toplam enerji tüketiminin dağılımına bakıldığında, en yüksek tüketimin 26,1% ile sanayi sektöründe ve 23,9% ile konut ve hizmetler sektöründe gerçekleştiği görülmektedir. Bunu 22,3% ile çevrim ve elektrik, 19,2% ile ulaştırma, 4,8% ile enerji dışı ve 3,2% ile tarım ve hayvancılık sektörü takip etmektedir.[iii]
GRAFİK 126- SEKTÖRLERE GÖRE TOPLAM ENERJİ TÜKETİMİ (Mtep)
Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://enerji.gov.tr/enerji-isleri-genel-mudurlugu-denge-tablolari,2023
TABLO 36- SEKTÖRLERE GÖRE TOPLAM ENERJİ TÜKETİMİ (Bin TEP)
|
Yıllar |
1990 |
1995 |
2000 |
2005 |
2010 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
|
Enerji Ürünleri Arzı |
52.465 |
62.968 |
79.428 |
88.672 |
105.888 |
129.139 |
136.229 |
145.305 |
143.666 |
144,21 |
147,17 |
159.432 |
|
Çevrim ve Enerji Sektörü |
10.228 |
12.442 |
17.834 |
18.347 |
26.048 |
29.672 |
31.655 |
33.522 |
34.517 |
33,56 |
35,47 |
35.573 |
|
Sanayi |
13.641 |
15.986 |
22.876 |
26.410 |
26.077 |
32.157 |
33.254 |
35.329 |
36.277 |
34,30 |
36,26 |
41.614 |
|
Ulaştırma |
8.723 |
11.077 |
12.007 |
13.849 |
16.314 |
24.936 |
26.812 |
28.425 |
28.452 |
27,69 |
26,97 |
30.562 |
|
Mesken ve Hizmetler |
15.356 |
17.514 |
19.557 |
22.285 |
27.762 |
32.329 |
33.222 |
36.013 |
33.074 |
35,61 |
37,23 |
38.121 |
|
Tarım ve Hayvancılık |
1.956 |
2.556 |
3.073 |
3.359 |
3.736 |
3.932 |
4.056 |
4.273 |
4.381 |
4,71 |
4,98 |
5.129 |
|
Enerji Dışı Tüketim |
2.543 |
3.087 |
3.455 |
4.089 |
5.314 |
5.652 |
6.989 |
7.372 |
6.296 |
7,08 |
7,58 |
7.717 |
Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://enerji.gov.tr/enerji-isleri-genel-mudurlugu-denge-tablolari,2023
[i] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Enerji İşleri Genel Müdürlüğü,2023
[ii] AB-27 Enerji Denge Tabloları https://ec.europa.eu/eurostat/web/energy/data/energy-balances.,2023
[iii] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Enerji İşleri Genel Müdürlüğü,2023
